چکیده
حق از عناوینی است که معاملات و قواعد فقهی وحقوقی مربوط به معاملات بر روشن شدن ان متوقف است . آثار و میزات حق از جمله نقل و انتقال واسقاط مورد اختلاف بین فقهای عظام واقع شده است .
برای بررسی قواعد معاملات اعم از قواعد خاص وعام ، باید ماهیت حق در لغت واصطلاح وآثار ان تبین شود تا مشخص شود که مثلا سبق یا تالیف یا سرقفلی و..... مصادیق برای حق می باشند یا مصادیق برای حکم می باشند تا اثرات ان دو بر انها مترتب گردد.
حق در لغت عبارت است از امری ثابت ومستحکم که داری تغییر وتبدیل نمی باشد . در اصطلاح حق عبارت است از اینکه شی به گونه ای است که اختیار ان به صاحب حق واگذار شده است (کون الشی مفوضا الی الشخص ).
البته در مورد اینکه حق مرادف با تفویض الشی که مطرح شد یا سلطنت ویا ملک ویا حکم است در بین بزرگان اختلاف است.
تمام ممیزات واثار حق تابع دلیل اثبات کننده حق می باشند ، مقدار دلالت دلیل اثبات کننده حق باتوجه به مناسبات عرفی و مصالح وحکم ومناسبات حکم وموضوع مشخص می شود لذا در هر موردی از حقوق برای ترتب یا عدم ترتب آثاری مثل اسقاط ، نقل وانتقال باید به دلیل اثبات کننده حق رجوع شود .
دانش پژوه: سید صادق آذریان
تذکر:اصل مقاله در معاونت آموزش مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام موجود می باشد.متقاضیان میتوانند جهت دریافت مقاله نام و شماره تلفن خود و نام مقاله مورد درخواست را به سامانه 50001000522790 پیامک نمایند.